Εχουν ΙΧ και σπίτι, αλλά δεν έχουν ρευστό

'Τα προβλήματα δεν λύνονται μόνον με την ανακατανομή εισοδημάτων από τους περισσότερο στους λιγότερο ικανούς ή τυχερούς στην παραγωγική διαδικασία' τονίζουν οι αναλυτές του ΣΕΒ, προσθέτοντας ότι το μόνο που κάνει η πολιτική αυτή είναι να διαιωνίζει τη φτώχεια και την ανημπόρια, με την υπερφορολόγηση των παραγωγικών στρωμάτων να στερεί από τους ανθρώπους που υποφέρουν τις δουλειές που θα τους βοηθήσουν να ορθοποδήσουν.

Capital controls
Επιπλέον η διατήρηση των capital controls είναι αντιπαραγωγική καθώς εμποδίζει τα ελληνικά νοικοκυριά να επενδύουν τις αποταμιεύσεις τους κατά το δοκούν, εξασθενώντας την ροπή προς αποταμίευση, καθώς οι επιλογές εναλλακτικών τοποθετήσεων είναι περιορισμένες, μετά την κατάρρευση της οικοδομής. Αλλά ούτε και οι ξένοι επενδυτές θα επιλέξουν να φέρουν τα λεφτά τους σε μία χώρα, όπου δεν υπάρχει βεβαιότητα ότι οι ροές κεφαλαίων με το εξωτερικό είναι διασφαλισμένες. Το κόστος για την οικονομία είναι τεράστιο γιατί, πέραν των άλλων, οι περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων επιτρέπουν στην κυβέρνηση να κωλυσιεργεί στην εφαρμογή του προγράμματος προσαρμογής χωρίς να δέχεται σοβαρές πιέσεις από μαζική φυγή των τραπεζικών καταθέσεων, όπως γινόταν στο παρελθόν κάθε φορά που αυξανόταν η αβεβαιότητα.

Όπως προκύπτει από την Έρευνα Χρηματοδότησης και Κατανάλωσης Νοικοκυριών που διενεργεί περιοδικά για όλες τις χώρες της ευρωζώνης η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η ύφεση από το 2009 και μετά έχει αφήσει το αποτύπωμά της τόσο στο κοινωνικό όσο και στο οικονομικό προφίλ των νοικοκυρών. Μέσα σε μία πενταετία, από το 2009 ως και το 2014 αυξήθηκε σημαντικά το ποσοστό των νοικοκυριών με 1-2 άτομα και μειώθηκε αντίστοιχα το ποσοστό των νοικοκυριών με 3-4 άτομα, χωρίς πάντως να έχουμε προσεγγίσει τα μέσα ποσοστά της Ευρωζώνης, όπου είναι μεγαλύτερη η τάση να ζει κανείς μόνος του ή σε ζευγάρι. Το 72% των ελληνικών νοικοκυριών διαθέτει ιδιόκτητο σπίτι και από αυτούς το 16% έχει στεγαστικό δάνειο, έναντι 61,2% και 32% αντίστοιχα των μέσων όρων της Ευρωζώνης.

Με την είσοδο της χώρας στην κρίση, όχι μόνον ανακόπτεται η επέκταση στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων, αλλά επέρχεται και αδυναμία εξυπηρέτησής τους. Έκτοτε οι χρηματοδοτικές ροές (εκταμιεύσεις μείον αποπληρωμές δανείων) εξακολουθούν να είναι αρνητικές. Τον Ιούνιο του 2016 τα υπόλοιπα των στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων ανέρχονταν σε 67,2 δισ. ευρώ και 27,6 δισ. ευρώ αντιστοίχως, με το 41,8% των στεγαστικών και το 55,3% των καταναλωτικών να είναι μη εξυπηρετούμενα. Εκτιμάται ότι το 30% των μη εξυπηρετούμενων στεγαστικών δανείων ανήκει σε άτομα που αν και έχουν την οικονομική δυνατότητα δεν πληρώνουν το δάνειο.

ΧΡΕΟΣ
Το διάμεσο χρέος του ελληνικού νοικοκυριού το 2014 ανερχόταν σε 12,1 χιλ ευρώ, έναντι 28,2 χιλ. ευρώ στην Ευρωζώνη. Στην Ελλάδα το χρέος αντιπροσωπεύει το 17,4% των περιουσιακών στοιχείων των νοικοκυριών, έναντι 25,7% στην Ευρωζώνη, το 53,3% του διαθέσιμου εισοδήματος (71,8% στην Ευρωζώνη) και η εξυπηρέτησή του απορροφά το 16,8% του διαθέσιμου εισοδήματος (13,5% Ευρωζώνη). Ας σημειωθεί ότι ο λόγος χρέους προς διαθέσιμο εισόδημα είναι 53,3% στην Ελλάδα, έναντι 102,1% της Ιρλανδίας, 141,8% της Ισπανίας, 198,5% της Πορτογαλίας, 177,1% της Ολλανδίας και 251% της Κύπρου, στοιχεία που δείχνουν ότι τα ελληνικά νοικοκυριά δεν είναι υπερχρεωμένα, παρά τις μεγάλες δυσκολίες.
Δεν θέλουν
Το 30% των μη εξυπηρετούμενων στεγαστικών δανείων ανήκει σε άτομα που, αν και έχουν την οικονομική δυνατότητα, δεν πληρώνουν το δάνειο. Στην Ελλάδα το χρέος αντιπροσωπεύει το 17,4% των περιουσιακών στοιχείων των νοικοκυριών, έναντι 25,7% στην Ευρωζώνη, το 53,3% του διαθέσιμου εισοδήματος (71,8% στην Ευρωζώνη) και η εξυπηρέτησή του απορροφά το 16,8% του διαθέσιμου εισοδήματος (13,5% Ευρωζώνη).