Μηδενικός ο «πολιτικός χρόνος»

Έξι μήνες μαζικών μεταρρυθμίσεων προβλέπεται να ανεβάσουν το κοινωνικό θερμόμετρο

Από τον Ιούλιο του 2015, οπότε επιτεύχθηκε η συμφωνία για το τρίτο μνημόνιο, η κυβέρνηση ψάχνει διακαώς τον «πολιτικό χρόνο» που θα της επιτρέψει να στραφεί στην «εσωτερική επικαιρότητα» και να βελτιώσει την εικόνα της.

Δεν της... έκατσε ούτε το καλοκαίρι του 2016 με την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης, καθώς, με το που αναγκάστηκε να ψηφίσει μέτρα 3% του ΑΕΠ αλλά και τον δημοσιονομικό «κόφτη», μπήκε στη διαδικασία να υλοποιήσει 140 προαπαιτούμενα αλλά και να επιβάλει νέα μέτρα ύψους άνω των 5,4 δισ. ευρώ για την περίοδο μέχρι και το 2022.
Δυστυχώς γι’ αυτήν, μηδενικός είναι ο πολιτικός χρόνος και μετά το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης. Αυστηροί δημοσιονομικοί στόχοι και ένα νέο καλάθι 113 προαπαιτούμενων, εκ των οποίων τα 95 θα πρέπει να ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος του χρόνου, συμπίπτουν χρονικά με την προετοιμασία που πρέπει να γίνει για τη μεγάλη διαπραγμάτευση του καλοκαιριού του 2018 η οποία και θα κρίνει το μέλλον της χώρας μετά το τρίτο μνημόνιο.

Εργασιακά στο τραπέζι
Οι πρόσθετες μνημονιακές απαιτήσεις είναι και πολλές σε όγκο και δύσκολες – αρκετές από αυτές – πολιτικά, κάτι που σημαίνει ότι το επόμενο δωδεκάμηνο μόνο «εύκολο» δεν θα είναι για την κυβέρνηση.
Μπορεί στα προαπαιτούμενα να μην υπάρχουν ζητήματα όπως οι νέες μειώσεις συντάξεων ή οι αυξήσεις φόρων στον βαθμό που υπήρχαν στην πρώτη και τη δεύτερη αξιολόγηση, και πάλι όμως το... μενού είναι ιδιαίτερα «βαρύ».
Η κυβέρνηση ήδη από φέτος θα κληθεί να αιτιολογήσει στην κοινή γνώμη την αλλαγή στα κριτήρια χορήγησης όλων των επιδομάτων –συμπεριλαμβανομένων των αναπηρικών –, αλλά και να ανοίξει πάλι τον φάκελο με τα εργασιακά φτιάχνοντας μέτωπο με τους συνδικαλιστές.

Στο τραπέζι θα βρεθούν ο συνδικαλιστικός νόμος και οι προϋποθέσεις νόμιμης προκήρυξης απεργίας. Δεδομένου ότι θα απαιτείται στο εξής θετική ψήφος από το 50% των μελών του πρωτοβάθμιου σωματείου, η προκήρυξη της απεργίας θα είναι πολύ πιο δύσκολη στην πράξη.

Ένα ακόμη μεγάλο μέτωπο θα ανοίξει εξαιτίας της μνημονιακής απαίτησης να ολοκληρωθούν όλες οι προβλέψεις στις εργαλειοθήκες του ΟΟΣΑ. Μάλιστα το τεχνικό μνημόνιο ορίζει ότι θα πρέπει να αλλάξουν συνθήκες σε συγκεκριμένα επαγγέλματα, τα οποία κατονομάζονται και απαριθμούνται. Η λίστα περιλαμβάνει από οδοντιάτρους και ιδιωτικές κλινικές μέχρι φυσιοθεραπευτές και κομμωτές.

Δεν θα μπορούσε να μην σταθεί κάποιος και στις δεκάδες απαιτήσεις που σχετίζονται με τις αποκρατικοποιήσεις. Πρακτικά με το τέλος του τρίτου μνημονίου θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί όλες οι μεγάλες αποκρατικοποιήσεις, να έχει δρομολογηθεί η έναρξη των εργασιών στο Ελληνικό και να έχει μεταφερθεί η «προίκα» των δημοσίων επιχειρήσεων αλλά και των ακινήτων στο καινούργιο ταμείο αποκρατικοποιήσεων.

Τρίτη αξιολόγηση - εξπρές
Και μόνο η καταγραφή αυτών που πρέπει να γίνουν μέσα στο επόμενο δωδεκάμηνο αποδεικνύει πόσο στενά είναι τα περιθώρια για την ελληνική κυβέρνηση να σχεδιάσει, πόσο μάλλον να υλοποιήσει πολιτικά σχέδια που φεύγουν πέρα από τα στενά μνημονιακά όρια.

Το χρονολόγιο είναι αποκαλυπτικό:
1 Με το κλείσιμο του Ιουνίου θα πρέπει να γίνει μια πρώτη καταγραφή του τι έχει κλείσει και τι παραμένει ακόμη ανοικτό ως εκκρεμότητα από τα συνολικά 28 προαπαιτούμενα, που κανονικά θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος Ιουνίου.
Πολλές από τις δράσεις μπορεί να θεωρούνται διαδικαστικού χαρακτήρα. Ωστόσο από μέρα σε μέρα θα πρέπει να ανακοινωθεί η αύξηση του λεγόμενου ΥΚΩ, με το οποίο η ΔΕΗ θα πρέπει να καλύψει την τρύπα στα οικονομικά της στοιχεία. Όσον αφορά το ποιος θα πληρώσει τον λογαριασμό, δεν πρέπει να υπάρχει κάποια αμφιβολία: είναι δεδομένο ότι το κόστος μετακυλίεται στον τελικό καταναλωτή.
2 Ο Ιούλιος έχει 18 προαπαιτούμενα, μεταξύ των οποίων το εξαιρετικά ευαίσθητο θέμα των πλειστηριασμών. Το συμπληρωματικό μνημόνιο ορίζει ότι θα πρέπει να ενεργοποιηθεί η ηλεκτρονική πλατφόρμα των πλειστηριασμών. Και ένα ακίνητο να αλλάξει χέρια ηλεκτρονικά, είναι δεδομένο ότι θα γίνει θέμα συζήτησης επί ημέρες χωρίς να μπορούν να αποκλειστούν οι έντονες αντιδράσεις.
Τον Ιούλιο αναμένεται να ανοίξει και το θέμα εφαρμογής της κυριακάτικης λειτουργίας των καταστημάτων. Άλλο ένα κοινωνικό μέτωπο για την κυβέρνηση, η οποία είναι πολύ πιθανό να κληθεί να αντιμετωπίσει τις κινητοποιήσεις των εργαζομένων εν μέσω καύσωνα.
Ο Ιούλιος, θεωρητικά τουλάχιστον, είναι ο μήνας κατά τον οποίο θα πρέπει να αποφασίσει τη στάση του το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η οποία έχει περιγραφεί προς το παρόν μόνο σε επίπεδο δηλώσεων της γενικής του διευθύντριας Κριστίν Λαγκάρντ.
Ακόμη και για τη «χαλαρή» σχέση που θα διατηρήσει το Ταμείο (σ.σ.: την προληπτική γραμμή των 2 δισ. δολαρίων που θα εκταμιευτούν αν και εφόσον αποσαφηνιστούν τα μέτρα) απαιτείται απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του. Μένει να φανεί σε ποιο περιβάλλον θα συνεδριάσει το Δ.Σ. του ΔΝΤ και αν θα έχουν υπάρξει περαιτέρω διευκρινίσεις από την πλευρά των Ευρωπαίων όσον αφορά το θέμα του χρέους.
3 Ακόμη και ο Αύγουστος έχει σοβαρά προαπαιτούμενα, όπως η ιδιωτικοποίηση του ΔΕΣΦΑ, αλλά και η ολοκλήρωση της προετοιμασίας του προγράμματος κινητικότητας στο Δημόσιο: άλλο ένα μέτωπο το οποίο αφορά την αναδιάρθρωση του δημοσίου τομέα.
4 Τον Σεπτέμβριο, η κυβέρνηση θα πρέπει και να έχει ολοκληρώσει τα 16 προαπαιτούμενα του συγκεκριμένου μήνα, αλλά και να έχει διαθέσει τα 800 εκατ. ευρώ που εκταμιεύονται μέσα στον Ιούλιο για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου (σ.σ.: οι οποίες εκτιμώνται περίπου στα 6,4 δισ. ευρώ αν συμπεριληφθούν και οι οφειλές για τις συντάξεις οι οποίες δεν έχουν ακόμη απονεμηθεί).
Ουσιαστικά τον Σεπτέμβριο θα γίνει μια μίνι αξιολόγηση και θα κριθεί το κατά πόσον η Ελλάδα θα έχει υλοποιήσει ή όχι τα καλοκαιρινά προαπαιτούμενα. Κανονικά η εκταμίευση των 800 εκατ. ευρώ συνδέεται μόνο με την αποπληρωμή των 800 εκατ. ευρώ, αλλά θεωρείται δεδομένο ότι, όπως και πέρυσι, θα ζητηθεί να έχουν ολοκληρωθεί οι συμφωνημένες δράσεις για το διάστημα Ιουνίου - Αυγούστου.
5 Τα έξι φτάνουν τα προαπαιτούμενα του Οκτωβρίου. Ένα από αυτά, όμως, αφορά την αλλαγή της εργατικής νομοθεσίας, ώστε για την προκήρυξη απεργίας να απαιτείται η ψήφος τουλάχιστον του 50% των μελών του σωματείου. Το συγκεκριμένο υψηλής πολιτικής σημασίας θέμα αντιμετωπίζεται ως βασικό προαπαιτούμενο για την τρίτη αξιολόγηση, η οποία πρέπει να ολοκληρωθεί με διαδικασίες - εξπρές μέσα στον Οκτώβριο ή στις αρχές Νοεμβρίου το αργότερο.
Παρά το γεγονός ότι τον Ιούλιο θα εκταμιευτούν περί τα 6,9 δισ. ευρώ για την εξυπηρέτηση του δανεισμού, αυτά τα χρήματα θα φτάσουν για την κάλυψη των δανειακών υποχρεώσεων μέχρι τον Οκτώβριο ή τον Νοέμβριο. Κάτι που σημαίνει ότι και η ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης θα είναι απαραίτητη.
6 Ο Νοέμβριος έχει εννέα προαπαιτούμενα. Η κυβέρνηση θα πρέπει να δώσει στίγμα σχετικά με ένα εξαιρετικά κρίσιμο θέμα που έχει να κάνει με την αναμόρφωση των οικογενειακών επιδομάτων.
Επιπλέον ο επίσημος κατάλογος με τα 113 προαπαιτούμενα που ανάρτησε στην ιστοσελίδα της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή περιλαμβάνει και το ζήτημα της προσαρμογής των ωρών διδασκαλίας στα σχολεία ώστε οι δείκτες «μαθητές ανά τάξη» και «μαθητές ανά δάσκαλο» να προσαρμοστούν με βάση τις βέλτιστες προοπτικές του ΟΟΣΑ.
Την περασμένη Παρασκευή το υπουργείο Παιδείας έβγαλε σχετική διάψευση παρά το γεγονός ότι το επίσημο κείμενο αναφέρει ρητά πως οι όποιες αλλαγές θα πρέπει να ισχύσουν από τη σχολική χρονιά 2018-2019 (σ.σ.: η σχετική αναφορά γίνεται στο προαπαιτούμενο υπ’ αριθμ. 77).
7 Τέλος στις 14 ανέρχονται οι υποχρεώσεις του Δεκεμβρίου, ώστε ο συνολικός αριθμός των δράσεων μόνο για το 2017 να ανεβαίνει στις 95.

Επαγγέλματα - συμβασιούχοι
Η κυβέρνηση θα κληθεί αυτό το διάστημα να δώσει απαντήσεις και σε άλλα σοβαρά ζητήματα. Για παράδειγμα υπάρχει το θέμα των κλειστών επαγγελμάτων.
Οι αλλαγές που θα πρέπει να γίνουν μέχρι το τέλος του χρόνου αγγίζουν δεκάδες χιλιάδες επαγγελματίες, όπως προκύπτει και από το τεχνικό μνημόνιο. Το «άνοιγμα» στους κατασκευαστές και στους μηχανικούς που αναλαμβάνουν δημόσια έργα, χαρακτηρίζεται ως «βασικό παραδοτέο». Επίσης, στον αναλυτικό κατάλογο του τεχνικού μνημονίου περιλαμβάνεται το χρονοδιάγραμμα των αλλαγών που θα πρέπει να γίνουν στα ακόλουθα επαγγέλματα:
 Οδοντιάτροι: Ζητούνται αλλαγές στο καθεστώς των ελάχιστων αμοιβών και στους γεωγραφικούς περιορισμούς μέσα στον Ιούνιο του 2017.
 Φυσιοθεραπευτές: Μεταξύ άλλων ζητείται άρση γεωγραφικών περιορισμών μέσα στον Ιούλιο.
 Κομμωτές - μανικιουρίστες: Ζητείται μείωση του απαιτούμενου χρόνου προϋπηρεσίας μέσα στον Σεπτέμβριο.
 Θεατρικές σχολές, σχολές χορού και ωδεία: Σειρά περιορισμών θα πρέπει να αρθούν μέχρι το τέλος του χρόνου.
 Ενοικιάσεις αυτοκινήτων με υπηρεσίες οδηγού: Η ελάχιστη διάρκεια της υπηρεσίας θα πρέπει τον Σεπτέμβριο να περιοριστεί στις τρεις ώρες.
 Οδική βοήθεια: Η αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου θα πρέπει να γίνει μέχρι τον Δεκέμβριο.
Επίκαιρο όσο και σοβαρό είναι και το θέμα των συμβασιούχων: ορίζεται ότι το πλαφόν των προσλήψεων για το 2017 και το 2018 θα πρέπει να παραμείνει αμετάβλητο, ενώ οι μόνες προσλήψεις με σύμβαση που δεν θα λαμβάνονται υπόψη στο πλαφόν θα είναι αυτές που συνδέονται με φυσικές καταστροφές, προσφυγικό ή ζητήματα ανθρωπιστικής κρίσης.
Όπως προκύπτει από το τεχνικό μνημόνιο, το πλαφόν για το 2017 και για το 2018 ορίζεται στα 47.584 άτομα, όταν οι συμβασιούχοι τον Φεβρουάριο, τον Μάρτιο και τον Απρίλιο του 2016 ξεπερνούσαν τους 51-52 χιλιάδες).

http://www.topontiki.gr