Το παρασκήνιο στη σκιά της συμφωνίας: πρόωρες κάλπες ή νέα συγκυβέρνηση;

Οι σημερινές υπογραφές στις Πρέσπες μπορεί να δρομολόγησαν και τυπικά, πλέον, τις διμερείς διαδικασίες για την ολοκλήρωση και κύρωση της Συμφωνίας Αθήνας-Σκοπίων, πλην όμως λίγες ώρες πριν, εντός του Κοινοβουλίου κάποιες φράσεις αρχηγών – ακριβώς στο περιθώριο των εξελίξεων στο κρίσιμο αυτό εθνικό ζήτημα - συνιστούσαν, για τους νηφάλιους παρατηρητές την έναρξη της αντίστροφης μέτρησης για σημαντικές πολιτικές εξελίξεις στο εσωτερικό της χώρας, με ορίζοντα όχι μόνο πολύ πριν από το τέλος της συνταγματικής διάρκειας της θητείας της σημερινής συγκυβέρνησης, αλλά και νωρίτερα των σεναρίων για πρόωρες κάλπες, μαζί με τις ευρωεκλογές, στα τέλη του προσεχούς Μαΐου.

Το «κλειδί», όπως κατέστη σαφές, στην παρούσα συγκυρία βρίσκεται στα χέρια του συγκυβερνήτη Π. Καμμένου. Ο υπουργός Εθνικής Αμυνας και πρόεδρος των ΑΝΕΛ μιλώντας στη συνεδρίαση επί της προτάσεως δυσπιστίας προς την κυβέρνηση που είχε καταθέσει η ΝΔ, δεν περιορίστηκε να πει πως ο ίδιος και το κόμμα του απλώς θα καταψηφίσουν τη Συμφωνία όταν έρθει προς κύρωση στη Βουλή, αλλά και πως θα κάνει ο,τιδήποτε για να μην κυρωθεί από το Κοινοβούλιο. «Θέλω να ξεκαθαρίσω ότι η θέση των Ανεξαρτήτων Ελλήνων, όπως έχουμε δημόσια δεσμευτεί, θα είναι αρνητική όχι μόνο με την ψήφο, αλλά και με οποιονδήποτε τρόπο μπορέσουμε, ώστε αυτήν τη συμφωνία να μην την επικυρώσει το Ελληνικό Κοινοβούλιο», είπε συγκεκριμένα ο κ. Καμμένος.

Υπενθυμίζεται κατ’ αρχήν ότι σύμφωνα με όσα λέγονται τις τελευταίες ημέρες στο Περιστύλιο, κυρίως από πλευράς ΣΥΡΙΖΑ, είναι πως η επίμαχη Συμφωνία θα κυρωθεί χάρη στις ψήφους του Ποταμιού και ορισμένων από τη Δημοκρατική Συμπαράταξη τουλάχιστον (σήμερα, ΣΥΡΙΖΑ και Ποτάμι έχουν αθροιστικά 151 βουλευτές). Τούτου δοθέντος, το «με οποιονδήποτε τρόπο» δεν θα επιτρέψουν οι ΑΝΕΛ να κυρωθεί από τη Βουλή η Συμφωνία, ερμηνεύεται ως προαναγγελία πρόκλησης κυβερνητικής κρίσης, με στόχο να διαλυθεί η Βουλή για να μην μπορέσει να κυρώσει τη Συμφωνία, και να οδηγηθεί η χώρα σε εκλογές. Αυτό, με τη σειρά του σημαίνει, ότι στα χέρια του πρωθυπουργού θα υπάρχουν βάσει των έως τώρα δεδομένων, δύο επιλογές: ή, πράγματι, να φέρει πιο κοντά την εκλογική μάχη, ή να αναζητήσει νέες κυβερνητικές συμμαχίες και η εθνική αντιπροσωπεία, μαζί με τη Συμφωνία για τις σχέσεις με τη γείτονα χώρα, να κληθεί να περάσει και από τη βάσανο της παροχής ψήφου εμπιστοσύνης σε ένα νέο συμμαχικό κυβερνητικό σχήμα, με τους ΑΝΕΛ «απέναντι».

Οι «κρυφοί διάλογοι»

Υπό αυτό το πρίσμα είναι που δεν πέρασε απαρατήρητη και μια αποστροφή της ομιλίας του επικεφαλής του Ποταμιού το βράδυ του Σαββάτου, επίσης στην ίδια συνεδρίαση: «Στους μήνες που θα έρθουν, θα είμαστε δυναμικά παρόντες στη μάχη για να υπάρξει η πολιτική αλλαγή που έχει ανάγκη η χώρα. Αλλά σε αυτόν τον αγώνα, δεν θα είμαστε βολικοί για κανέναν», είπε ο κ. Στ. Θεοδωράκης, κάνοντας εκτός των άλλων αρκετούς να θυμηθούν μια άλλη φάση του κ. Αλ. Τσίπρα αυτή τη φορά, όταν προ ημερών σε τηλεοπτική του συνέντευξη μιλούσε για την ύπαρξη «υποψηφίων, αλλά όχι διαθεσίμων» για κυβερνητική συνεργασία το 2015.

Ο κ. Τσίπρας είχε πει ότι οι υποψήφιοι –που δεν κατονόμασε- κατέστησαν «μη διαθέσιμοι» εξαιτίας της επιμονής τους, εκείνη την εποχή, να μην είναι στο κυβερνητικό σχήμα οι ΑΝΕΛ. Και ο σημερινός πρωθυπουργός δήλωσε ότι δεν ήθελε να «προδώσει» τον εταίρο της πρώτης κυβερνητικής περιόδου, «έντιμο κ. Καμμένο».

Ο κ. Θεοδωράκης χθες, στην ομιλία του, φάνηκε να αναφέρεται στο γεγονός αυτό: «Η ευθύνη, όμως, είναι του κ. Τσίπρα. Πιάστηκε σε ένα δόκανο. Χρησιμοποίησε τον κ. Καμμένο ως το βαρύ πυροβολικό της ακροδεξιάς και τώρα αυτό το βαρύ πυροβολικό απειλεί να γκρεμίσει τις γέφυρες που χτίζει με την πραγματικότητα», είπε χαρακτηριστικά.

Το «μήνυμα» έφθασε στον πρόεδρο των ΑΝΕΛ ο οποίος λίγο μετά από του βήματος της Ολομέλειας, εξαπέλυε νέα σφοδρή επίθεση στον κ. Θεοδωράκη, δίνοντας σαφή πρόγευση της στάσης του ενόψει πιθανολογούμενων μελλοντικών εξελίξεων: «Η διαφορά του Ποταμιού με τους Ανεξάρτητους Έλληνες είναι ότι οι Ανεξάρτητοι Έλληνες είναι ένα κίνημα πολιτών, το οποίο παραμένει συμπαγές στη Βουλή σε Κοινοβουλευτική Ομάδα, ενώ το Ποτάμι είναι ένα προϊόν ενός μιντιακού και επιχειρηματικού σωλήνα, το οποίο βρίσκεται εν πλήρη τρικυμία εν κρανίω», ανέφερε.

Την ίδια στιγμή, σοβαρές αναταράξεις παρατηρούνται με φόντο το Σκοπιανό και στο Κίνημα Αλλαγής, ενώ κινητικότητα παρατηρείται –προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση- και μεταξύ των εννέα σήμερα ανεξαρτήτων βουλευτών, κάνοντας το πολιτικό τοπίο να αποκτά χαρακτηριστικά κινούμενης άμμου, με τις όποιες διαχωριστικές γραμμές επί σειρά θεμάτων, να διαπερνούν τα κομματικά τείχη.

Ενόψει πολιτικών εξελίξεων, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κυρ. Μητσοτάκης επιχειρεί να προσδιορίσει το νέο σκηνικό και το πώς αυτό πρέπει να ανασυσταθεί: «Το πολιτικό τοπίο δεν ήταν ποτέ πιο καθαρό. Τα διλήμματα είναι ξεκάθαρα: Μπροστά ή πίσω, πρόοδος ή οπισθοδρόμηση, Δημοκρατία ή παρακράτος, ομαλότητα ή αυταρχισμός, αξιοπιστία ή κυνισμός, ευθύνη ή τυχοδιωκτισμός, αποτελεσματικότητα ή ανικανότητα, αλήθεια ή ψέμα. Αυτά είναι τα διλήμματα στα οποία θα κληθούν να απαντήσουν οι συμπολίτες μας στις επόμενες εκλογές. Η χώρα έχει ανάγκη από μία νέα κατεύθυνση, από μία νέα ηγεσία και από ένα νέο ήθος. Η Ελλάδα διαθέτει υγιείς, προοδευτικές, δημιουργικές δυνάμεις», τονίζει ο πρόεδρος της ΝΔ.

Και ενώ η κυρία Φωτεινή Γεννηματά παρεμβαίνει σημειώνοντας ότι «οι συσχετισμοί στη Βουλή δεν έχουν καμία σχέση με αυτό που γίνεται σήμερα στην ελληνική κοινωνία», ο κ. Θεοδωράκης κλείνοντας επί του παρόντος αυτό τον «κρυφό» διάλογο μεταξύ των υφισταμένων πολιτικών δυνάμεων, είχε ένα μήνυμα να στείλει και προς την ηγεσία της ΝΔ, σε απάντηση όσων ο κ. Μητσοτάκης αναφέρει, σχολιάζοντας τα σχετικά με μη κεντροδεξιού χαρακτήρα παρουσίες στο κόμμα του: «Μια δικαιολογία που έχω ακούσει είναι ότι ο κ. Μητσοτάκης έχει υποχρέωση να θωρακίσει τη Νέα Δημοκρατία από τα δεξιά της και όταν γίνει Πρωθυπουργός, θα επανέλθουν όλα τα φιλελεύθερα. Όμως, η ελληνική και η ευρωπαϊκή εμπειρία διαψεύδει αυτήν την ελπίδα. Οι παραχωρήσεις στα άκρα δεν ανακόπτουν ποτέ την επέλαση των άκρων. Την δυναμώνουν, γιατί, εκτός των άλλων, διαπαιδαγωγούν τους πολίτες στα όνειρα των ακραίων, που είναι οι δικοί μας εφιάλτες».

Το «χρονοδιάγραμμα»

Δεδομένων των διαφαινόμενων πολιτικών σχεδιασμών, στο ερώτημα για το χρονικό ορίζοντα δρομολόγησης εξελίξεων, απάντηση δίνει –σε συνδυασμό με την προαναφερθείσα προειδοποίηση-απειλή Καμμένου, η ίδια η Συμφωνία: Σύμφωνα με αυτή (Αρθρο 1 §4), θα πρέπει να έρθει «χωρίς καθυστέρηση» προς κύρωση από τη Βουλή των Ελλήνων, μόλις ολοκληρωθούν όλες οι προαπαιτούμενες ενέργειες από πλευράς της ΠΓΔΜ. Και η ΠΓΔΜ έχει χρονικό περιθώριο για τις ενέργειές της «το τέλος του τρέχοντος έτους», δηλαδή το προσεχές εξάμηνο.

Σημειώνεται συγκεκριμένα στο πρώτο άρθρο της Συμφωνίας ότι η ΠΓΔΜ θα πρέπει να κυρώσει στο Κοινοβούλιό της τη Συμφωνία, να κάνει δημοψήφισμα επ’ αυτής και να ολοκληρώσει τις προβλεπόμενες συνταγματικές τροποποιήσεις «έως το τέλος του 2018» (Αρθρο 1§4ε). Μόλις γίνουν αυτά, η Ελλάδα «θα κυρώσει χωρίς καθυστέρηση τη Συμφωνία» (Αρθρο 1§4ζ).

Ανεξαρτήτως κατάληξης όλων αυτών των θεμάτων που δρομολογήθηκαν χθες και σήμερα περί τη Συμφωνία με τα Σκόπια, είναι πλέον γενική η εκτίμηση στην Αθήνα ότι τίποτα δεν θα είναι πια ίδια με το «Χθες», όσον αφορά το πολιτικό σκηνικό, με το παρσκήνιό του να έχει πάρει φωτιά.

kathimerini.gr