Τα φουντούκια είναι ξηροί καρποί με ιδιαίτερη γλυκίζουσα γεύση και πολλά θρεπτικά συστατικά. Από παλιά θεωρούνταν υπερδύναμη και τρόφιμα με «μυστικές» δυνάμεις. Γι’ αυτό χρησιμοποιούνταν σε ράβδους ανίχνευσης για τον εντοπισμό νερού και μεταλλευμάτων, καθώς και σεθεραπείες για διάφορα είδη ασθενειών.
Η λέξη φουντούκι έχει τούρκικες ρίζες – fındık και έχει ενσωματωθεί στο ελληνικό λεξιλόγιο από τον καιρό της τουρκοκρατίας. H επιστημονική ονομασία του φουντουκιού είναι Corylus avellana.
Φουντούκια υπάρχουν σε όλη την Ευρώπη, τη δυτική Ασία και τη βόρεια Αφρική. Παρ’ όλα αυτά, το 75% της παγκόσμιας παραγωγής φουντουκιών προέρχεται από την Τουρκία. Αυτά υπάρχουν κυρίως και στη χώρα μας, αφού τα ελληνικά είναι μάλλον λίγα. Εισάγονται χωρίς το κέλυφος και μετά ψήνονται και έτσι φεύγει η φλούδα τους.
Ιδιότητες:
– Περιέχουν την υψηλότερη περιεκτικότητα σε βιταμίνη Β6 η οποία είναι απαραίτητη για την καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος.
– Έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε φυλλικό οξύ, κάτι που τα κάνει ιδιαιτέρα σημαντικά ακόμα και στην περίοδο της
εγκυμοσύνης.
– Τα
φουντούκια έχουν το ποσόν να είναι πιο εύπεπτα από άλλους ξηρούς καρπούς όπως τα
καρύδια και τα
αμύγδαλα. Έτσι είναι κατάλληλα για όσους έχουν
δυσπεψία.
– Ωφέλιμα για όσους ενήλικες και παιδιά πάσχουν από αναιμία ή φυματίωση.
– Η ημερήσια προσθήκη περίπου 70 g φουντουκιών στο διαιτολόγιο μας επί 30 ημέρες οδηγεί σε μείωση της ολικής και της LDL «κακής» χοληστερόλης.
– Αντιοξειδωτική δράση: Τα φουντούκια περιέχουν διάφορα αντιοξειδωτικά, μεταξύ των οποίων τανίνες, φαινολικά οξέα, φλαβονοειδείς ενώσεις καθώς και βιταμίνη Ε.
– Είναι πλούσια σε μονο-ακόρεστα λιπαρά οξέα, όπως είναι το ελαϊκό, καθώς και σε απαραίτητα λιπαρά οξέα , όπως είναι λινελαϊκό οξύ που είναι χρήσιμα για την
υγεία τηςκαρδιάς.
– Είναι πλούσια σε διαιτητικές φυτικές ίνες, έτσι μπορούν να συμβάλλουν στην πρόληψη πολλών χρόνιων νοσημάτων (καρδιαγγειακά, καρκίνος του παχέος εντέρου κλπ).
– Περιέχουν επίσης, πολλά χρήσιμα μέταλλα: μαγγάνιο, κάλιο, ασβέστιο, χαλκό, σίδηρο, ψευδάργυρο και σελήνιο, όπως επίσης μαγνήσιο και φώσφορο που είναι σημαντικά συστατικά για τον μεταβολισμό των οστών.
Χρήση:
Τα φουντούκια καταναλώνονται ευχάριστα ως έχουν, αλλά και καβουρδισμένα, αλατισμένα ή καραμελωμένα. Έχουν ευχάριστη γλυκιά γεύση. Χρησιμοποιούνται ευρέως στη βιομηχανία ζαχαρωδών προϊόντων, ως προσθήκη σε
σοκολάτες, σε προϊόντα σοκολάτας για επάλειψη, σε μπισκότα, σε διάφορα γλυκά, παγωτά και κέικ. Η κρέμα φουντουκιών μαζί με σοκολάτα ή με άλλες κρέμες χρησιμοποιείται πολύ για «γέμιση» γλυκισμάτων και αρτοσκευασμάτων. Χρησιμοποιούνται και στην αρτοποιία όπου αλέθονται μαζί με σιτάρι για την παραγωγή ψωμιού. Από τα
φουντούκια παρασκευάζεται και βούτυρο, που είναι χρήσιμο κυρίως σε άτομα με αλλεργία στα φιστίκια και στο
φυστικοβούτυρο. Ωστόσο πρέπει να σημειωθεί ότι περιέχει περισσότερα λιπαρά από το φυστικοβούτυρο.
Συντήρηση:
Στα καταστήματα βρίσκουμε φουντούκια σε πολλές μορφές π.χ. με το κέλυφος ή χωρίς, αλατισμένα ή καραμελωμένα κλπ. Προσπαθούμε να αγοράζουμε ωμούς ξηρούς καρπούς με το εξωτερικό τους κέλυφος και όχι επεξεργασμένους. Αυτά τα φουντούκια, θα πρέπει να έχουν φωτεινό καφέ-κίτρινο χρώμα, να είναι συμπαγή με ομοιόμορφο μέγεθος και να τα αισθανόμαστε βαριά στο χέρι. Θα πρέπει να είναι απαλλαγμένα από ρωγμές, εξογκώματα, και στίγματα και χωρίς ταγκή μυρωδιά. Τα φουντούκια που προμηθευόμαστε με το κέλυφος, διατηρούνται για αρκετούς μήνες εάν τα αποθηκεύσουμε σε χώρο σκιερό με κανονική θερμοκρασία , χωρίς υγρασία. Θα πρέπει να τοποθετηθούν σε αεροστεγή συσκευασία τροφίμων που κλείνει καλά.
Εάν θέλουμε να αγοράσουμε φουντούκια χωρίς το κέλυφος προτιμάμε αυτά που πωλούνται σε αεροστεγή συσκευασία. Εάν τα προμηθευτούμε χύμα ή αφού ανοίξουμε την συσκευασία, τα διατηρούμε μέσα σε αεροστεγές δοχείο και τα τοποθετούμε στο ψυγείο για να μην ταγκίσουν.
Φουντουκέλαιο
Το
φουντουκέλαιο έχει
άρωμακαρυδιού και διαθέτει εξαιρετικές
στυπτικές ιδιότητες. Βοηθά στην προστασία του δέρματος από την ξηρότητα τη φροντίδα του μικτού ή λιπαρού δέρματος και την αντιμετώπιση της ακμής. Είναι το τέλειο λάδι βάσης για να προσθέσουμε
αιθέρια έλαια αφού αναδεικνύει πλήρως τις ιδιότητες τους χωρίς να εμποδίζει την δράση τους. Σε προϊόντα περιποίησης προσώπου βοηθά αμέσως τη σύσφιξη και απαλότητα της επιδερμίδας.
Χρησιμοποιείται στην μαγειρική, αλλά και ως «φορέας ή λάδι βάσης» σε παραδοσιακά φάρμακα σε θεραπείες μασάζ, στην
αρωματοθεραπεία, στη φαρμακευτική και στην καλλυντική βιομηχανία. Το λάδι από φουντούκι έχει σημαντική περιεκτικότητα σε βιταμίνες A,Β,D, Ε, ιχνοστοιχεία, πρωτεΐνες και ελαϊκά οξέα.
Φουντουκιά:
Η φουντουκιά είναι ένα μικρό φυλλοβόλο δέντρο, που προέρχεται από την Νότια Ευρώπη και την Τουρκία. Σήμερα καλλιεργείται σε πολλές περιοχές του κόσμου, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και θεωρείται σημαντική καλλιέργεια σε ότι αφορά σε εμπορικές συναλλαγές. Η φουντουκιά παράγει καρπούς, περίπου τρία χρόνια μετά την φύτευση και μπορεί να ζήσει από 50 έως εξακόσια χρόνια αν ανανεώνεται κανονικά! Ανθίζει κάθε άνοιξη και οι καρποί εμφανίζονται το φθινόπωρο. Οι καρποί της παράγονται σε ομάδες…
Κάθε φουντούκι που δημιουργείται περιβάλλεται από ένα περίβλημα ή κάψουλα που καλύπτει, περίπου τα τρία τέταρτα της επιφάνειας. Τα κίτρινο-καφέ , φουντούκια έχουν σχήμα σφαιρικό προς ωοειδές. Έχουν μήκος περίπου 1,5-2 cm και 1,2 -2 εκατοστά πλάτος. Η συγκομιδή γίνεται όταν τα φουντούκια παίρνουν χρώμα καστανό. Στη συνέχεια αφαιρούνται τα περιβλήματα τους και τοποθετούνται σε ειδικούς κλιβάνους για να αποξηρανθούν. Έπειτα, διοχετεύονται σε ειδικά μηχανήματα για το σπάσιμο του κελύφους, τους σπαστήρες φουντουκιών.
Υπάρχουν αρκετά είδη φουντουκιάς και στην Ελλάδα βρίσκουμε κυρίως δύο:Την ήμερη φουντουκιά ή λεπτοκαρυά – Corylus avellana – Κόρυλος η αβελλάνα και την αγριοφουντουκιά. Το όνομα κόρυλος ετυμολογείται από την αρχαία ελληνική λέξη «κόρυς» – περικεφαλαία, καθώς ο καρπός του φουντουκιού όταν είναι φρέσκος περιβάλλεται από φλοιώδες περίβλημα κάνοντάς το να μοιάζει με στρατιωτικό κράνος. Ηλεπτοκαρυά είναι μικρό δέντρο που δεν ξεπερνά σε ύψος τα 6 μέτρα, τα φύλλα της είναι στρογγυλά με μυτερές άκρες και ο καρπός της σκεπάζεται από ένα κυπελλοειδές περικάρπιο με οδοντωτά χείλη. Καλλιεργείται στην Ημαθία, Πέλλα, Δράμα και Καβάλα σε μικρή έκταση. Η αγριοφουντουκιά είναι αυτοφυής βρίσκεται μεμονωμένα σε διάφορα δάση της χώρας. Οι καρποί της είναι γνωστοί ως φουντούκια Κωνσταντινούπολης. Άλλα είδη φουντουκιάς είναι η γιγάντια με ύψος 35 μέτρων με μεγάλη παραγωγή μακρύκαρπων φουντουκιών. Η φουντουκιά του Θιβέτ – Corylus ferox – Κόρυλος η θηριώδης με καλής ποιότητας φουντούκια και πλούσιο φύλλωμα καλλιεργείται και ως καλλωπιστικό φυτό.