Στο χείλος του «γκρεμού» η Ελλάδα – Νέα μέτρα λιτότητας με μειωμένο αφορολόγητο και κόψιμο συντάξεων ή εκλογές το δίλημμα Τσίπρα

Κεντρικό ζήτημα μεταξύ των δανειστών παραμένει η ικανότητα της Αθήνας να πιάσει τους δημοσιονομικούς στόχους, από τη στιγμή που το πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί το 2018. Χωρίς νομοθέτηση παραπέρα περικοπών σε συντάξεις και αυξήσεις στη φορολογία, το ΔΝΤ δεν πιστεύει ότι μπορεί να επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα 3,5%. Στην συνάντηση των υπουργών την περασμένη Πέμπτη, η Αθήνα βρέθηκε απομονωμένη, ενώ ακόμα και η υποστηρικτική Κομισιόν δεν κατάφερε να την υπερασπιστεί.

Ο Συνασπισμός του Τσίπρα κλείνει δύο χρόνια στην εξουσία με τον αριστερό ηγέτη να δηλώνει πως δεν είναι προετοιμασμένος να πάρει μέτρα ούτε ενός ευρώ ακόμα, πέρα από αυτά που έχει ήδη συμφωνήσει στο πρόγραμμα των 86 δισεκατομμυρίων. Άλλωστε η ψήφισμα μερικών εκ των σκληρότερων μέτρων από την κυβέρνηση αυτή, έριξαν τη δημοτικότητά της στις έρευνες πολύ χαμηλά. Το να ζητάς νέα μέτρα την ώρα που η απόδοση των συμφωνηθέντων ήταν καλύτερη από ότι αναμενόταν, δεν είναι μόνο “ακραίο” αλλά και “παράλογο” λέει το γραφείο του πρωθυπουργού.

Η διαφωνία μεταξύ των δύο πλευρών έχει καθυστερήσει την δεύτερη αξιολόγηση των μεταρρυθμίσεων και της ανάπτυξης, που η κυβέρνηση ήλπιζε να έχει ολοκληρώσει μέχρι τον (περασμένο) Δεκέμβρη. Η κατάληξη της αξιολόγησης είναι ζωτικής σημασίας ώστε να ξεκλειδώσουν οι επόμενες δόσεις του προγράμματος, του τρίτου από τότε που το οικονομικό πρόβλημα της Αθήνας αποκαλύφθηκε το 2009.

Με δόσεις για το χρέος ύψους 10,5 δισεκατομμυρίων μέχρι το καλοκαίρι, μια επανάληψη της κρίσης χρέους περιμένει στη γωνία, αν οι εκταμιεύσεις δεν γίνουν. Σε κάθε περίπτωση το οικονομικό μέλλον της Ελλάδας μοιάζει ζοφερό. Σε μια αποκαρδιωτική εκτίμηση που θα μπορούσε να καθορίσει την πορεία των γεγονότων, το ΔΝΤ προειδοποίησε πως ακόμα και αν οι μεταρρυθμίσεις υλοποιηθούν με θρησκευτική ευλάβεια – και τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέους ενεργοποιηθούν – το χρέος της Αθήνας είναι καταδικασμένο να γίνει “εκρηκτικό”.

“Η Ελλάδα δεν μπορεί να ξεφύγει από το πρόβλημά της με το χρέος” γράφει το ΔΝΤ σε μια απόρρητή του έκθεση, που διέρρευσε σε ελληνικά μέσα “Στην περίπτωση της Ελλάδας απαιτείται σημαντική ελάφρυνση του χρέους από τους ευρωπαίους εταίρους, ώστε να αποκατασταθεί η βιωσιμότητά του”. Η έκθεση που έχει συνταχθεί από ανθρώπους του ΔΝΤ ως μέρος της εν εξελίξει διαπραγμάτευσης πάνω στο αν το Ταμείο θα πάρει μέρος στο ελληνικό πρόγραμμα και αναμένεται να προκαλέσει ακόμα μεγαλύτερη αντιπαράθεση όταν παρουσιαστεί επίσημα στο εκτελεστικό συμβούλιο στις 6 Φεβρουαρίου.

Η διοίκηση ίσως αποφασίσει πως το ΔΝΤ δεν μπορεί να συμμετάσχει στο πρόγραμμα διάσωσης που συμφωνήθηκε με την Ευρωζώνη μέσα στο 2015. Αν αυτό συμβεί, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν θα μπορεί να συμπεριλάβει τα ελληνικά ομόλογα στο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων, το οποίο θεωρείται “κλειδί” για την οικονομική ανάκαμψη της χώρας, καθώς θα επέτρεπε στη χώρα να “τεστάρει” τις δανειοληπτικές της ικανότητες στις διεθνείς αγορές.


Η προοπτική μιας νέας λιτότητας -που θα συμπεριλαμβάνει μείωση του αφορολόγητου και νέες περικοπές στις συντάξεις- έρχεται την ώρα που οι συνθήκες χειροτερεύουν για πολλούς Έλληνες. Είναι η πρώτη φορά από τότε που προέκυψε η κρίση χρέους, που το 53% σε πρόσφατη δημοσκόπηση της Alco πιστεύει πως το ευρώ ήταν “λάθος” για τη χώρα, με το 1/3 να ζητά επιστροφή στη δραχμή. “Οι κίνδυνοι είναι αρκετά σημαντικοί” δηλώνει ο Γιώργος Παγουλάτος, καθηγητής Ευρωπαϊκής πολιτικής και οικονομίας στην ΑΣΣΟΕ. “Αν δεν υπάρξει συμφωνία μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου, το εκλογικό καλεντάρι της Ευρώπης θα “παγώσει” τις διαπραγματεύσεις μέχρι τον Μάη, όμως τότε θα είναι ήδη αργά”.