«Με μακαρόνια και ντομάτα δεν φτιάχνεις μουσακά»

Μία παράδοση της ελληνικής πολιτικής ζωής θέλει τους πρωθυπουργούς που βρίσκονται σε κάμψη να κάνουν κακούς ανασχηματισμούς. Το ζήσαμε με τον μοιραίο ανασχηματισμό του Αντώνη Σαμαρά το καλοκαίρι του 2014, το ζήσαμε και χθες. Ολα έχουν μία εξήγηση. Οι πολιτικοί σύμβουλοι συνιστούν ανοίγματα προς τη λαϊκή Δεξιά ή Αριστερά, προς οτιδήποτε υποτίθεται ότι θα ισορροπήσει κάπως τις δημοσκοπήσεις.

Οι εσωκομματικές ισορροπίες έχουν γίνει πολύ πιο εύθραυστες με την πάροδο του χρόνου και απαιτούν μεγαλύτερους συμβιβασμούς, γιατί οι δυσαρεστημένοι είναι περισσότεροι και μπορούν να κάνουν μεγαλύτερη ζημιά από ό,τι στην αρχή. Το άλλο σημαντικό πρόβλημα είναι πως κάθε πρωθυπουργός που αισθάνεται πίεση θέλει –θεωρητικά– να φέρει «ονόματα» στην κυβέρνηση. Αυτό μπορούσε, π.χ., να το πετύχει ο κ. Τσίπρας μετά τις εκλογές του 2015.

Είχε νωπή λαϊκή εντολή, ήταν παντοδύναμος και το πράγμα ήταν ώριμο για μία στροφή στο κέντρο από την ώρα που είχε ξεφορτωθεί την «Αριστερά της παλαβομάρας» μετά την «κωλοτούμπα». Τότε υπήρχαν άνθρωποι που το σκέπτονταν, γιατί εκτιμούσαν ότι η χώρα βρισκόταν σε κρίσιμη καμπή και θα έβαζαν πλάτη. Δεν το έπραξε τότε, ίσως γιατί φοβήθηκε. Σήμερα το περιβάλλον είναι πολύ τοξικό και οι μη απελπισμένοι παίκτες του πολιτικού παιχνιδιού δεν θέλουν να ταυτισθούν με τη διακυβέρνηση Τσίπρα, είτε λόγω υπολογισμών είτε γιατί τους απωθούν πολιτικές και πολιτισμικές συμπεριφορές.

Ο πρωθυπουργός έκανε με αυτούς τους περιορισμούς τους δικούς του υπολογισμούς και προέκυψε το χθεσινό μόρφωμα. Είναι μία κυβέρνηση στην οποία ελέγχει απολύτως τον σκληρό της πυρήνα και έχει και λίγο παλιά Δεξιά και λίγο παλιό ΠΑΣΟΚ. Οπως θα έλεγε ένας βετεράνος της πολιτικής, «και τι θέλατε να κάνει; Μακαρόνια είχε και ντομάτα, πώς να φτιάξει μουσακά ο χριστιανός;».

Οι επόμενοι οκτώ μήνες θα κυλήσουν σε κλίμα ακραίας πόλωσης. Η κυβέρνηση θα «πέσει» όταν θα έλθει η συμφωνία για τα Σκόπια στη Βουλή και οι εκλογές θα γίνουν τον Μάιο. Μέχρι τότε το κράτος θα υπολειτουργεί. Οι αγορές θα μας βλέπουν με τεράστια επιφύλαξη και οι «στραβές» θα παραμονεύουν.

Ο μεγάλος κίνδυνος είναι ένας. Υπό την πίεση των δημοσκοπήσεων, να επικρατήσει η άποψη του «δώσ’ τα όλα» – η οποία παίρνει συνήθως το πάνω χέρι στα δύσκολα. Λεφτά υπάρχουν τώρα χάρη στο υπερπλεόνασμα. Δεν είναι αυτό, όμως, το ζήτημα. Αν υπερισχύσει αυτή η άποψη η χώρα θα ξαναβρεθεί σε πολύ δεινή θέση, με μία Ευρώπη που θεωρεί ότι «ξεμπερδέψαμε με την Ελλάδα» και την απλή αναλογική, με τον κίνδυνο της ακυβερνησίας και της παράλυσης, να περιμένει στη γωνία...

kathimerini.gr/