Και γιατί να γίνει συμβούλιο αρχηγών;
ΑΡΘΡΟ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ, ΡΟΗ 8:00:00 μ.μ.
ΤΗΝ ΩΡΑ που ο Ερντογάν βρίσκεται σε τραγική απομόνωση και αρχίζει απρόθυμα να μιλάει για διάλογο. Την ώρα που ο πρώην πρωθυπουργός της Τουρκίας και στενός συνεργάτης του Τούρκου προέδρου, Αχμέτ Νταβούτογλου, λέει επικριτικά ότι «η Τουρκία διακινδυνεύει μια στρατιωτική σύγκρουση στην Ανατ. Μεσόγειο επειδή εκτιμά περισσότερο την ισχύ από τη διπλωματία». Την ώρα που η τουρκική λίρα πέφτει σε ιστορικά χαμηλά.
Την ώρα που ο Ε. Μακρόν βάλλει ευθέως και εμπράκτως κατά του ισλαμικού κράτους που φαντασιώνεται ότι θα κάνει ο Σουλτάνος και είναι έτοιμος να υπογράψει «αμυντική συμφωνία» με την Ελλάδα. Την ώρα που ο καγκελάριος της Αυστρίας, Σ. Κουρτς, λέει ευθέως ότι αν υποκύψουμε στον Ερντογάν «αντίο Ευρώπη». Την ώρα που το Στέιτ Ντιπάρτμεντ επανέρχεται πιεστικά προς την Τουρκία, μέσω του ΥΠΕΞ Μ. Πομπέο. Και την ώρα που επιταχύνονται οι διαδικασίες για την εξοπλιστική ενίσχυση της χώρας, η μόνη… αντιπρόταση της αξιωματικής αντιπολίτευσης -η οποία δεν χάνει ευκαιρία να πανηγυρίσει είτε με την αύξηση των κρουσμάτων είτε με την ύφεση είτε με τις «επιτυχίες» του Ερντογάν- είναι η σύγκληση του Συμβουλίου των Πολιτικών Αρχηγών.
ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ των Πολιτικών Αρχηγών, υπό την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, δεν είναι κοινωνική εκδήλωση και ευκαιρία «to know us better» ή ευκαιρία καταγραφής ιδιοτελών διαφωνιών. Είναι ανώτατη θεσμική λειτουργία, η οποία έχει νόημα όταν εκπέμπει ισχυρά μηνύματα ενότητας και ομοψυχίας. Οταν καταλήγει σε ναυάγιο είναι χίλιες φορές προτιμότερο να μην συγκληθεί ποτέ, ειδικά όταν υπάρχει συστηματική ενημέρωση των πολιτικών αρχηγών είτε από τον πρωθυπουργό είτε στις αρμόδιες επιτροπές της Βουλής είτε από τους υπουργούς Εξωτερικών και Αμυνας. Κι έχει νόημα όταν είναι να παρθεί μια πολύ σημαντική απόφαση, η οποία συνιστά θεμελιώδη ή κρίσιμη αλλαγή πολιτικής. Οπως καλή ώρα έγινε το 2015, όταν ο Α. Τσίπρας με το «υπερήφανο» 62% του «όχι» έμεινε με 120 βουλευτές και η χώρα έφτασε στο χείλος του γκρεμού της εξόδου από την Ευρώπη. Τώρα τι ακριβώς θα δικαιολογούσε ένα Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών;
ΘΑ ΤΟ δικαιολογούσε ΑΝ η πολιτική ηγεσία της χώρας εγκατέλειπε την εθνική γραμμή ότι συζητάμε με την Τουρκία ΜΟΝΟ ΕΝΑ ΘΕΜΑ: την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και των ΑΟΖ. Η κυβέρνηση παραμένει κάθετα αντίθετη σε οποιαδήποτε αλλαγή αυτής της πάγιας εθνικής θέσης. Απόλυτα και κατηγορηματικά. Υπάρχει κανείς που θέτει θέμα να συζητήσουμε και κάτι άλλο απ’ αυτά που θέλει ο Ερντογάν; Υπάρχει κανείς πρόθυμος να συζητήσει για κάποια από τα 158 νησιά και βραχονησίδες που ζητάει ο Ερντογάν; Υπάρχει κάποιος που συμφωνεί ότι πρέπει να συζητήσουμε ξανά τη Συνθήκη της Λωζάννης; Ουδείς έχει ψελλίσει κάτι τέτοιο. Δεν είναι γνωστό αν κάποιος έχει κάνει τέτοια συζήτηση τετ α τετ με τον Τούρκο πρόεδρο στο σχετικά πρόσφατο παρελθόν. Αλλά αν κάποιος έχει τέτοια άποψη, την εκφράζει δημοσίως, παίρνοντας της ευθύνη της και μετά ευλόγως και δικαιωματικά ζητάει Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών για τις απόρρητες λεπτομέρειες. Πρώτα όμως αναλαμβάνει την ευθύνη.
ΕΝΑΣ ΔΕΥΤΕΡΟΣ σημαντικός λόγος για τη σύγκληση του συμβουλίου θα ήταν αν κάποιος διαφωνεί με τον εξοπλισμό της χώρας. Αν κάποιος διαφωνεί με την εγκατάλειψη της πολιτικής του κατευνασμού που ακολουθούσε η χώρα επί 40 χρόνια και τώρα αναιρείται στην πράξη. Αν κάποιος διαφωνεί και θέλει τη συνέχιση της 10ετούς -λόγω και Μνημονίων- πολιτικής της «ρημαδοποίησης» των Ε.Δ., προκειμένου, την ώρα που ο Ερντογάν είναι έτοιμος να πατήσει τη σκανδάλη, η χώρα να μοιράζει κι άλλα επιδόματα. Η κυβέρνηση έχει καταστήσεις σαφές και ήδη ενεργεί για την περαιτέρω αμυντική θωράκιση της χώρας. Η αξιωματική αντιπολίτευση τι λέει; Συμφωνεί ή διαφωνεί; Καθαρή θέση δεν έχει πάρει. Μόνο κάτι μασημένα λόγια, τα οποία μάλλον προς το «όχι» γέρνουν. Θα ήταν χρήσιμο να βγουν οι πολιτικοί αρχηγοί από ένα συμβούλιο υπό την κ. Σακελλαροπούλου και οι μισοί να λένε «κανόνια» και οι άλλοι μισοί «βούτυρο»;
ΑΦΗΝΩ στην άκρη τη φαιδρότητα της συζήτησης στο ίδιο τραπέζι με κάποιον πολιτικό αρχηγό ο οποίος έχοντας δίπλα του τις επιστολές του Ιησού θα ζητάει να βυθίσουμε όλο τον τουρκικό στόλο ή με κάποιον άλλον, ο οποίος μέσω της δημιουργικής ασάφειας, θα αναζητούσε τα δίκια και της άλλης πλευράς. Υπό τις παρούσες συνθήκες, όχι μόνο δεν υπάρχει ο παραμικρός λόγος να γίνει Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών, αλλά θα ήταν και επιζήμιο λόγω της θολής εικόνας που θα έβγαζε. Εκτός κι αν κάποιο μεγάλο κόμμα της αντιπολίτευσης έχει να προτείνει αλλαγή της εθνικής στρατηγικής ή να διαφωνήσει καθαρά με τον εξοπλισμό της χώρας. Αλλά, είπαμε, για να γίνει αυτό πρέπει να προηγηθεί η δημόσια ανάληψη της ευθύνης και όχι να αναζητηθεί κάλυψη πίσω από το βαρύ πέπλο του απόρρητου, που ορθά καλύπτει τέτοιες κορυφαίες θεσμικές λειτουργίες.
ΤΟ ΤΗΛΕΦΩΝΗΜΑ ΠΟΥ ΑΡΓΗΣΕ 5 ΜΕΡΕΣ
Χθες τηλεφώνησε τελικά η Α. Μέρκελ στον Τ. Ερντογάν. Το τηλεφώνημα επρόκειτο να γίνει την προηγούμενη Παρασκευή. Αλλά, όπως αποδεικνύεται, η Γερμανίδα καγκελάριος περίμενε να «ωριμάσουν οι συνθήκες». Δηλαδή να ενταθούν η πίεση και η απομόνωση της Τουρκίας, ούτως ώστε τα ώτα του Τούρκου προέδρου να γίνουν πιο ευήκοα. Οι επόμενες μέρες θα δείξουν αν η μεσολαβητική προσπάθεια της Α. Μέρκελ θα τελεσφορήσει. Ωστόσο υπάρχουν ήδη νέα δεδομένα. Η πίεση των ΗΠΑ στον Τ. Ερντογάν αυξάνεται. Η πίεση στην Α. Μέρκελ να εγκαταλείψει τον «ισαποστακισμό» κι αυτή αυξάνεται. Στον Ε. Μακρόν και τον Αυστριακό καγκελάριο, έρχονται να προστεθούν πιέσεις και εκ των ένδον. Η έγκριτη και με κύρος Γερμανική Εταιρία Εξωτερικής Πολιτικής (DGAP), μια δεξαμενή σκέψης με έντονη παρεμβατικότητα, με άρθρο-παρέμβαση του προέδρου της dr. Thomas Enders, ουσιαστικά καλεί την Α. Μέρκελ να εγκαταλείψει την ουδετερότητα και να αντιληφθεί ότι έναντι «υπερεξοπλισμένων επιτιθέμενων», όπως η Τουρκία, «βοηθάει μόνο αξιόπιστος εκφοβισμός». Πιο σαφής παρότρυνση ίσως δεν θα μπορούσε να υπάρξει.
Ταυτοχρόνως, η εκπρόσωπος του υπ. Εξωτερικών της Ρωσίας, Μαρία Ζαχάροβα, διέψευσε κατηγορηματικά ότι το Κρεμλίνο στηρίζει στρατιωτικά την Τουρκία στην Ανατ. Μεσόγειο. Και διαχώρισε τις ασκήσεις που θα γίνουν κοντά στην Κύπρο από τις προπαγανδιστικές Navtex της Αγκυρας.
Πριν από το τηλεφώνημα της Α. Μέρκελ στον Τ. Ερντογάν, ο Τούρκος πρόεδρος είχε φροντίσει να κάνει ένα βήμα πίσω, ενθυμούμενος το διάλογο. Ηξερε. Κι όπως επιβεβαίωσε αργότερα ο γ.γ. του ΝΑΤΟ Γ. Στόλτενμπεργκ με ανάρτησή του στο Διαδίκτυο, Τουρκία και Ελλάδα έχουν συμφωνήσει να αρχίσουν -μέσω του ΝΑΤΟ- τεχνικές διαβουλεύσεις με στόχο την καθιέρωση «μηχανισμών αποσυμπίεσης», ώστε «να μειωθεί ο κίνδυνος ατυχημάτων στην Ανατολική Μεσόγειο». Ισως βιάστηκε ο γ.γ. του ΝΑΤΟ, καθώς ενημερωμένοι είναι μόνο οι μόνιμοι αντιπρόσωποι των 2 χωρών στο ΝΑΤΟ. Το Μ. Μαξίμου, το ΥΠΕΞ και το ΥΠΕΘΑ δεν έχουν ακόμα επίσημη ενημέρωση. Ωστόσο η κίνηση του κ. Στόλτενμπεργκ κάτι δείχνει.
Οι πολεμικές κραυγές του Τ. Ερντογάν αποδεικνύονται απλοί λεονταρισμοί. Η ήττα του αρχίζει και παίρνει σάρκα και οστά. Επεσε με πάταγο πάνω στο διπλωματικό και επιχειρησιακό τείχος, το οποίο φρόντισαν η ελληνική διπλωματία και οι Ενοπλες Δυνάμεις να χτιστεί. Τίποτα δεν έχει τελειώσει οριστικά ακόμα, αφού ο διάλογος ακόμα και σε αυτό το επίπεδο θα είναι δύσκολος. Αλλά ο Ερντογάν έκανε την κυβίστηση.
Από την στήλη «Δια Ταύτα» της έντυπης έκδοσης του Ελεύθερου Τύπου
https://eleftherostypos.gr/